Plan voor distributiecentra in Lutkemeerpolder is ‘achterhaald’ en ‘ondoordacht’

Op dit terrein in de Lutkemeerpolder wordt een medicijndistibutiecentrum gebouwd.  Beeld Marc Driessen
Op dit terrein in de Lutkemeerpolder wordt een medicijndistibutiecentrum gebouwd.BEELD MARC DRIESSEN

Verkeersdeskundigen zetten grote vraagtekens bij de bouw van distributiecentra in het groen van de Lutkemeerpolder in Amsterdam. Volgens wethouder Reinier van Dantzig zijn die noodzakelijk voor de bevoorrading van de stad, maar deskundigen noemen de plannen achterhaald en ondoordacht.Bart van Zoelen10 november 2022, 03:00

Het stadsbestuur van Amsterdam beschouwt de Lutkemeerpolder als broodnodige ruimte voor bedrijven en bevoorrading van de snel gegroeide stad. Onderzoekers van de Hogeschool van Amsterdam die als geen ander verstand hebben van vervoer en logistiek binnen steden betwisten die noodzaak. Zij vinden de distributiecentra zoals ze langs de rand van Osdorp zijn gepland ongeschikt voor transport de stad in en vrezen dat de bouw van die centra uitdraait op ontsierende ‘verdozing’ van het landschap.

Ongeschikte locatie

De plannen voor de Lutkemeerpolder lijken ‘ondoordacht’, zegt Kees-Willem Rademakers, onderzoeker van voedsellogistiek. Voor hem staat als een paal boven water dat Amsterdam behoefte heeft aan uitvalsbases aan de rand van de stad waar goederenstromen bijeenkomen om ze vervolgens met zo min mogelijk bestelauto’s de stad in te brengen. De Lutkemeerpolder is daarvoor volgens hem niet geschikt.

Zowel de aanvoerroute vanaf de snelwegen als de binnenwegen de stad in schieten tekort, stelt Rademakers op basis van de plannen van City Docks, het distributiecentrum waarvoor de gemeente een bouwvergunning heeft afgegeven. Het lijkt er daardoor op uit te draaien dat hier via Schiphol aangevoerde lading zal worden opgeslagen om daarna over het hele land gedistribueerd te worden, concludeert hij. “Dat is geen stadslogistiek en dus krijg je weer zo’n doos in het landschap waar vrachtwagens af en aan rijden.”

Om zo’n distributiecentrum rendabel te maken gaat het volgens Rademakers al gauw om meer dan tienduizend voertuigen per week. “Door natuurlijk landschap en door de stad.”

Weinig toegevoegde waarde

Ook Walther Ploos van Amstel, HvA-lector citylogistiek, is kritisch. Hij noemt de plannen achterhaald. “In de Lutkemeer wordt iets van twintig jaar geleden ontwikkeld: heel klassieke op- en overslag met weinig toegevoegde waarde voor de Amsterdamse economie.”

Ploos van Amstel spreekt van ‘platte magazijnen.’ “Ik ben er niet van overtuigd dat deze plannen het beste zijn voor de stad.”

Rademakers vindt de plannen een gemiste kans. In de Lutkemeerpolder ziet hij juist kansen voor een mengvorm van een logistiek knooppunt met natuur en innovatieve bedrijvigheid, zoals een voedselbos, biologische stadslandbouw of vertical farming, de teelt van luxegewassen onder ledlicht. “Met lichte transportmiddelen als elektrische bestelwagens die groenten en kruiden in de stad bezorgen bij sterrenrestaurants die bereid zijn meer te betalen voor kwaliteit.”

De HvA-onderzoekers vinden het merkwaardig dat de plannen nu worden doorgezet terwijl binnenkort een gemeentelijke strategie zal verschijnen rond de vraag op welke plekken aan de rand van de stad zogenoemde hubs kunnen komen voor stadslogistiek. Naar verluidt komt de Lutkemeerpolder daar niet gunstig uit. Amsterdam zou die plannen toch tenminste moeten afwachten, vinden de onderzoekers, die de Lutkemeer allesbehalve noodzakelijk vinden voor de bevoorrading van de stad.

Voedselpark

Om het groen van de Lutkemeerpolder wordt al jaren fel gestreden door klimaatactivisten. Al zo’n vijftien jaar geleden is in het bestemmingsplan en in overeenkomsten met projectontwikkelaars vastgelegd dat hier een bedrijventerrein komt. De activisten vinden dat deze uiterst vruchtbare grond in deze tijd van oplopende klimaatpaniek behouden moet blijven voor natuur en stadslandbouw. Dat alternatief hebben ze uitgewerkt in het plan voor een Voedselpark.

Eerder zou Albert Heijn zich vestigen in de Lutkemeerpolder, maar na venijnig protest bij de supermarkten zag het concern daarvan af. De activisten begonnen daarop een crowdfunding met de bedoeling de grond te kopen en brachten naar eigen zeggen 4,3 miljoen euro bij elkaar. Dat moet genoeg zijn, vinden ze, zelfs al had Amsterdam volgens toenmalig wethouder Marieke van Doorninck 42 miljoen nodig om onder de afspraken voor de bouw van het bedrijventerrein uit te komen. Sindsdien is het prijskaartje volgens de gemeente verdubbeld (zie kader).

Gewoon bedrijventerrein

Volgens wethouder Reinier van Dantzig (Ruimtelijke ordening) zijn de distributiecentra in de Lutkemeer wel degelijk nodig, maar in aanvulling op de stadslogistiek vanuit hubs die op andere plekken rond Amsterdam moeten komen. In de Lutkemeer gaat het volgens hem dus om een gewoon bedrijventerrein waar ook ruimte is voor distributiecentra, voor voedsel én non-food. Voor een betere bereikbaarheid wordt de Ookmeerweg aangepakt.

Verder vindt Van Dantzig dat de distributiecentra gecombineerd kunnen worden met stadslandbouw. Voor groentetuinen waar Amsterdammers hun eigen gewassen van het land halen is al drie hectare beschikbaar gesteld op de akkers van de vroegere zorgboerderij De Boterbloem. Op termijn komt daar nog eens twaalf hectare bij voor stadslandbouw in de Lutkemeerpolder. De rand van de polder blijft bovendien groen: 21 hectare natuur. Op de distributiecentra komen zonnepanelen en rondom worden duizenden bomen geplant, schrijft Van Dantzig.

De initiatiefnemers van het Voedselpark houden vast aan hun plan om de hele polder groen te houden. “Die twaalf hectare waren al bestemd voor landbouw,” zegt Natasha Hulst namens hen. Het plan daarvoor wordt gezien als een sigaar uit eigen doos. “We zijn best bereid om mee te denken over een compromis dat niet leidt tot verdozing van het landschap, maar ons doel blijft het behoud van zo veel mogelijk vruchtbare grond.”

Terugdraaien bouwplannen Lutkemeerpolder kost minstens 98 miljoen

De activisten die de Lutkemeer groen willen houden kregen eerder dit najaar nieuwe hoop toen een meerderheid van de bestuurscommissie in Nieuw-West zich uitsprak voor een onderzoek naar de mogelijkheid de Lutkemeer op te kopen. Daarbij kreeg de oppositie steun van D66, coalitiepartij in de Stopera én de partij van verantwoordelijk wethouder Reinier van Dantzig.

Binnen D66 wordt uiteenlopend gedacht over het Voedselpark. Vanuit de D66-fractie in de gemeenteraad werd alle hoop meteen de grond in geboord. De reactie van Nieuw-West was al even ontnuchterend.

In een brief legt het stadsdeelbestuur uit dat de grond is verkocht aan een ontwikkelingsmaatschappij die niet alleen eigendom is van de gemeente Amsterdam, maar ook van de gemeente Haarlemmermeer, de provincie Noord-Holland en van Schiphol. Ook zijn er kosten gemaakt bij de ontwikkeling van de grond (9 miljoen euro) en rekenen de eigenaren op 16 tot 24 miljoen euro rendement. Daar komt de waarde van de grond (73 miljoen) nog bovenop.

De ontwikkelingsmaatschappij vreest nog claims van aannemers, ingenieursbureaus en projectontwikkelaars. Ook die zullen in de miljoenen lopen, volgens het stadsdeel, dat daarmee uitkomt op een prijskaartje van minstens 98 miljoen euro als de Lutkemeerpolder uiteindelijk niet zal worden volgebouwd.

De activisten houden vol dat de waarde van de grond veel lager uitvalt als wordt uitgegaan van gebruik als landbouwgrond. Ook verwachten ze dat Amsterdam een luisterend oor zal vinden bij de andere partijen binnen de ontwikkelingsmaatschappij omdat dat stuk voor stuk ook overheidsorganen zijn.

Terugdraaien bouwplannen Lutkemeerpolder kost minstens 98 miljoen

De activisten die de Lutkemeer groen willen houden kregen eerder dit najaar nieuwe hoop toen een meerderheid van de bestuurscommissie in Nieuw-West zich uitsprak voor een onderzoek naar de mogelijkheid de Lutkemeer op te kopen. Daarbij kreeg de oppositie steun van D66, coalitiepartij in de Stopera én de partij van verantwoordelijk wethouder Reinier van Dantzig.

Binnen D66 wordt uiteenlopend gedacht over het Voedselpark. Vanuit de D66-fractie in de gemeenteraad werd alle hoop meteen de grond in geboord. De reactie van Nieuw-West was al even ontnuchterend.

In een brief legt het stadsdeelbestuur uit dat de grond is verkocht aan een ontwikkelingsmaatschappij die niet alleen eigendom is van de gemeente Amsterdam, maar ook van de gemeente Haarlemmermeer, de provincie Noord-Holland en van Schiphol. Ook zijn er kosten gemaakt bij de ontwikkeling van de grond (9 miljoen euro) en rekenen de eigenaren op 16 tot 24 miljoen euro rendement. Daar komt de waarde van de grond (73 miljoen) nog bovenop.

De ontwikkelingsmaatschappij vreest nog claims van aannemers, ingenieursbureaus en projectontwikkelaars. Ook die zullen in de miljoenen lopen, volgens het stadsdeel, dat daarmee uitkomt op een prijskaartje van minstens 98 miljoen euro als de Lutkemeerpolder uiteindelijk niet zal worden volgebouwd.

De activisten houden vol dat de waarde van de grond veel lager uitvalt als wordt uitgegaan van gebruik als landbouwgrond. Ook verwachten ze dat Amsterdam een luisterend oor zal vinden bij de andere partijen binnen de ontwikkelingsmaatschappij omdat dat stuk voor stuk ook overheidsorganen zijn.

Bron: Het Parool

Voor meer informatie over het Voedselpark Amsterdam / Lutkemeerpolder ga naar:
https://voedselparkamsterdam.nl/waarom-een-distributiecentrum-in-lutkemeer-ondoordacht-en-niet-noodzakelijk-is/